درمان افسردگی

افسردگی چیست ؟، فراتر از یک غم و اندوه گذرا، اختلالی خلقی است که تاریکی را به دنیای فرد می‌آورد. این بیماری شایع، نه تنها بر احساسات، بلکه بر افکار، رفتار و سلامت جسمی فرد نیز سایه می‌افکند. با ما باشید تا با روش‌های درمان افسردگی بیشتر آشنا شویم. در ادامه به بررسی راه‌های درمان افسردگی، از جمله درمان‌های روانشناختی، دارویی، ترکیبی و همچنین نقش سبک زندگی سالم در بهبود این بیماری خواهیم پرداخت.

درمان افسردگی: نوری در تاریکی

درمان افسردگی، به مثابه رهایی از تاریکی و بازگشت به دنیای روشن و شاد زندگی است. روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد که انتخاب آنها به شدت و نوع افسردگی، شرایط فرد و نظر متخصص روانپزشک یا روانشناس بستگی دارد. اما در ادامه تمامی روش‌های متنوع برای درمان افسردگی را بررسی خواهیم کرد.

روش‌های روانشناختی برای معجزه درمان افسردگی

عوامل افسردگی و درمان روانشناختی، که به عنوان روان درمانی نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای از روش‌های علمی و تخصصی برای درمان مشکلات و اختلالات روان است. این روش‌ها به افراد کمک می‌کنند تا افکار، احساسات و رفتارهای خود را درک کنند و بهبود ببخشند. برای درمان افسردگی از روش‌های روانشناختی زیر استفاده می‌کنند. البته توجه داشته باشید که این موضوع کاملا باید توسط پزشک شما تایید شود و ممکن است روش‌های دیگر برای شما گزینه‌ی بهتری باشند.

درمان شناختی رفتاری (CBT) برای افسردگی: رهایی از تاریکی با تغییر نگاه

درمان شناختی رفتاری (CBT) که به نوعی نوردرمانی برای تاریکی افسردگی محسوب می‌شود، روشی علمی و اثربخش برای درمان این بیماری است. این روش به شما کمک می‌کند تا با تغییر در نحوه تفکر و رفتار خود، افسردگی را از بین ببرید.

CBT بر پایه این ایده استوار است که افکار، احساسات و رفتارهای ما به طور جدایی ناپذیری به هم مرتبط هستند. افکار منفی و مخرب، مانند “من به اندازه کافی خوب نیستم” یا “هیچ چیز هرگز بهتر نخواهد شد”، می‌توانند منجر به احساسات ناخوشایندی مانند غم، اضطراب و ناامیدی شوند. این احساسات به نوبه خود، می‌توانند به رفتارهای ناسالمی مانند انزوا، بی‌حوصلگی و بی‌توجهی به سلامتی منجر شوند.

درمانگر CBT به شما کمک می‌کند تا:

• افکار منفی خود را شناسایی کنید: اولین قدم برای تغییر، آگاهی از افکار منفی است. درمانگر به شما کمک می‌کند تا الگوهای فکری خود را شناسایی کنید و به چالش بکشید.
• افکار واقع‌بینانه‌تر را جایگزین کنید: پس از شناسایی افکار منفی، درمانگر به شما کمک می‌کند تا افکار واقع‌بینانه‌تر و مثبت‌تر را جایگزین آنها کنید.
• رفتارهای خود را تغییر دهید: این روش به شما کمک می‌کند تا رفتارهای ناسالمی را که در اثر افسردگی ایجاد شده‌اند، تغییر دهید. این می‌تواند شامل افزایش فعالیت‌های اجتماعی، ورزش منظم و بهبود مهارت‌های حل مسئله باشد.

CBT یک روش درمانی فعال و مشارکتی است. شما در طول جلسات درمانی نقش فعالی خواهید داشت و باید تکالیفی را که درمانگر به شما می‌دهد، انجام دهید.

درمان بین فردی (IPT): ترمیم روابط برای رهایی از افسردگی

درمان بین فردی (IPT) که به نوعی بازسازی روابط برای رهایی از تاریکی افسردگی محسوب می‌شود، روشی علمی و اثربخش برای درمان این بیماری است. این روش به شما کمک می‌کند تا با بهبود روابط بین فردی خود، افسردگی را از بین ببرید.

IPT  بر پایه این ایده استوار است که مشکلات بین فردی می‌توانند در بروز و تشدید افسردگی نقش داشته باشند.

درمانگر IPT به شما کمک می‌کند تا:

• مشکلات بین فردی خود را شناسایی کنید: اولین قدم برای تغییر، آگاهی از مشکلات بین فردی است. درمانگر به شما کمک می‌کند تا الگوهای تعاملی خود را با دیگران شناسایی کنید و به چالش بکشید.
• مهارت‌های ارتباطی خود را ارتقا دهید: IPT به شما کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را ارتقا دهید و بتوانید به طور موثرتر با دیگران تعامل داشته باشید.
• روابط خود را ترمیم کنید: IPT به شما کمک می‌کند تا روابط آسیب‌دیده خود را ترمیم کنید و روابط جدیدی ایجاد کنید.

IPT برای همه افراد مناسب نیست. در برخی موارد، ممکن است IPT به تنهایی برای درمان افسردگی کافی نباشد و نیاز به درمان دارویی یا سایر روش‌های درمانی باشد و این مسئله باید توسط متخصص مورد بررسی قرار بگیرد.

روان درمانی پویشی برای افسردگی: سفری به اعماق ناخودآگاه

روان درمانی پویشی که به نوعی کاوش در اعماق برای رهایی از تاریکی افسردگی محسوب می‌شود، روشی علمی و اثربخش برای درمان این بیماری است. این روش به شما کمک می‌کند تا با درک ریشه‌های ناخودآگاه افسردگی خود، آن را از بین ببرید.

روان درمانی پویشی بر پایه این ایده استوار است که تجارب و تعارضات دوران کودکی می‌توانند در بروز افسردگی در بزرگسالی نقش داشته باشند. این تجارب و تعارضات، که در ناخودآگاه فرد پنهان هستند، می‌توانند بر افکار، احساسات و رفتارهای فرد در زمان حال تأثیر بگذارند.

درمانگر روان پویشی به شما کمک می‌کند تا:

• تجربیات و تعارضات دوران کودکی خود را کشف کنید: اولین قدم برای تغییر، آگاهی از تجارب و تعارضات ناخودآگاه است. درمانگر به شما کمک می‌کند تا با استفاده از تکنیک‌هایی مانند تداعی آزاد و تفسیر رویا، به اعماق ناخودآگاه خود سفر کنید و این تجارب و تعارضات را کشف کنید.
• درک خود را از خودتان افزایش دهید: روان درمانی پویشی به شما کمک می‌کند تا درک خود را از خودتان، افکار، احساسات و رفتارهایتان افزایش دهید.
• الگوهای رفتاری ناسالم خود را تغییر دهید: با کشف و درک ریشه‌های افسردگی، شما می‌توانید الگوهای رفتاری ناسالم خود را که در اثر این تجارب و تعارضات ایجاد شده‌اند، تغییر دهید.

روان درمانی پویشی یک روش درمانی بلندمدت است. این روش درمانی به طور معمول ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول می‌کشد.

درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در افسردگی: نوری در تاریکی با حضور در لحظه

درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) که به نوعی تمرین حضور در لحظه برای رهایی از تاریکی افسردگی محسوب می‌شود، روشی علمی و اثربخش برای درمان این بیماری است. این روش به شما کمک می‌کند تا با تمرکز بر حال حاضر و آگاهی از افکار و احساسات خود، افسردگی را از بین ببرید.

 MBCT بر پایه این ایده استوار است که تمرکز بر حال حاضر و آگاهی از افکار و احساسات بدون قضاوت می‌تواند به شما کمک کند تا از چرخه افکار منفی و مخرب افسردگی رها شوید.

درمانگر MBCT به شما کمک می‌کند تا:

• تمرین تمرکز بر حال حاضر را یاد بگیرید: اولین قدم برای تغییر، آگاهی از لحظه حال است. درمانگر به شما کمک می‌کند تا با استفاده از تکنیک‌هایی مانند تمرکز بر تنفس و مدیتیشن، تمرکز خود را بر روی لحظه حال حفظ کنید.
• افکار و احساسات خود را بدون قضاوت مشاهده کنید: MBCT به شما کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را بدون قضاوت و برچسب زدن مشاهده کنید.
• با افکار و احساسات خود به طور متفاوتی تعامل داشته باشید: با آگاهی از افکار و احساسات خود، شما می‌توانید یاد بگیرید که به طور متفاوتی با آنها تعامل داشته باشید و به آنها اجازه ندهید که شما را کنترل کنند.

MBCT یک روش درمانی فعال و مشارکتی است. شما در طول جلسات درمانی نقش فعالی خواهید داشت و باید تمرینات تمرکز و مدیتیشن را در خانه انجام دهید.

روش‌های دارویی برای درمان افسردگی

درمان های دارویی در افسردگی به استفاده از داروها برای کاهش علائم افسردگی مانند غم، اضطراب و ناامیدی اشاره دارد. این داروها می‌توانند به بهبود خلق و خو و افزایش سطح انرژی کمک کنند. باز هم لازم است که این نکته را یادآور شویم که خودسرانه نباید برای درمان افسردگی اقدام کنید و حتما باید این مسیر را در کنار متخصص این حوزه طی کنید. داروهای ضد افسردگی به طور کلی به ۵ دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه هر گروه را بررسی خواهیم کرد.

۱. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSR)

این دسته از داروها با مسدود کردن بازجذب سروتونین در مغز، به افزایش سطح سروتونین و بهبود خلق و خو کمک می‌کنند. SSRI ها رایج‌ترین نوع داروی ضد افسردگی هستند و به طور کلی عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر داروهای ضد افسردگی دارند.

نمونه‌هایی از SSRI ها:

• فلوکستین (پروزاک): برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری، پرخوری عصبی، اختلال هراس و اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی استفاده می‌شود.
• پاروکستین (پاکسیل): برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال هراس و اختلال استرس پس از سانحه استفاده می‌شود.
• سرترالین (زولوفت): برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال هراس، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی استفاده می‌شود.
• سیتالوپرام (سلپرام): برای درمان افسردگی، اختلال هراس و اختلال اضطراب فراگیر استفاده می‌شود.
• اسیتالوپرام (لکساپرو): برای درمان افسردگی و اختلال اضطراب فراگیر استفاده می‌شود.

۲. مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI)

این دسته از داروها با مسدود کردن بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین در مغز، به افزایش سطح این دو انتقال دهنده عصبی و بهبود خلق و خو کمک می‌کنند. SNRI ها ممکن است برای افراد مبتلا به افسردگی که به SSRI ها پاسخ نداده‌اند، مفید باشند.

نمونه‌هایی از SNRI ها:

• ونلافاکسین (افکسور): برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال هراس، اختلال اضطراب فراگیر و درد نوروپاتیک استفاده می‌شود.
• دولوکستین (سیمبالتا): برای درمان افسردگی، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی، درد فیبرومیالژیا و درد عضلانی-اسکلتی مزمن استفاده می‌شود.
• دس‌ونلافاکسین (پره‌گابالین): برای درمان اختلال افسردگی اساسی، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال هراس استفاده می‌شود.

3. ۳. داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA)

این دسته از داروها قدیمی‌تر از SSRI ها و SNRI ها هستند و عوارض جانبی بیشتری دارند.TCA ها ممکن است برای افراد مبتلا به افسردگی که به سایر داروهای ضد افسردگی پاسخ نداده‌اند، مفید باشند.

نمونه‌هایی از TCA ها:

• ایمی پرامین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس و شب ادراری استفاده می‌شود.
• آمی تریپتیلین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس، اختلال اضطراب فراگیر و درد نوروپاتیک استفاده می‌شود.
• نورتریپتیلین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس و شب ادراری استفاده می‌شود.

4. ۴. مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)

این دسته از داروها با مهار آنزیم مونوآمین اکسیداز، به افزایش سطح سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین در مغز کمک می‌کنند. MAOI ها عوارض جانبی جدی دارند و باید با احتیاط مصرف شوند.

نمونه‌هایی از MAOI ها:

• ترانیل سیپرومین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس و اختلال اضطراب فراگیر استفاده می‌شود.
• فنلزین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس و اختلال اضطراب فراگیر استفاده می‌شود.
• سلژیلین: برای درمان افسردگی، اختلال هراس و اختلال پارکینسون استفاده می‌شود.

5. ۵. سایر داروهای ضد افسردگی:

بوپروپیون (ولبوترین): برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری و اختلال کمبود توجه-بیش فعالی استفاده می‌شود.

• میرتازاپین (رمرون): برای درمان افسردگی، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال خواب استفاده می‌شود.
• نفازودون (سرزون): برای درمان افسردگی و اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی استفاده می‌شود.
• ترازودون (دس‌یرا): برای درمان افسردگی و اختلال خواب استفاده می‌شود.

نکات مهم:

• انتخاب نوع داروی ضد افسردگی به عوامل مختلفی از جمله شدت افسردگی، علائم افسردگی، سابقه پزشکی و سایر داروهایی که مصرف می‌کنید، بستگی دارد.
• مهم است که داروهای ضد افسردگی را طبق دستور پزشک مصرف کنید. ممکن است چند هفته طول بکشد تا داروها شروع به اثر کنند.
• عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد افسردگی شامل حالت تهوع، بی‌خوابی، خشکی دهان و افزایش وزن است. در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی، با پزشک خود صحبت کنید.
• درمان های دارویی در افسردگی می‌توانند در کنار سایر روش‌های درمانی مانند روان درمانی بسیار مفید باشند.
• داروهای ضد افسردگی برای همه افراد مناسب نیستند.
• داروهای ضد افسردگی را نمی‌توان بدون نسخه پزشک تهیه کرد.
• مصرف داروهای ضد افسردگی را نباید بدون مشورت با پزشک قطع کرد.
• در صورت باردار شدن یا شیردهی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

روش‌های ترکیبی برای درمان افسردگی

درمان های ترکیبی در افسردگی به استفاده از دو یا چند روش درمانی مختلف به طور همزمان برای افزایش اثربخشی درمان اشاره دارد. این روش درمانی می‌تواند شامل ترکیبی از داروها، روان درمانی و سایر روش‌های درمانی باشد.

دلایل استفاده از درمان های ترکیبی در افسردگی:

افزایش اثربخشی درمان:

در برخی موارد، استفاده از یک روش درمانی به تنهایی برای درمان افسردگی کافی نیست. درمان های ترکیبی می‌توانند به طور موثرتری علائم افسردگی را کاهش و کیفیت زندگی را بهبود بخشند.

کاهش عوارض جانبی:

در برخی موارد، می‌توان با استفاده از درمان های ترکیبی، دوز داروها را کاهش داد و عوارض جانبی آنها را به حداقل رساند.

درمان علائم مختلف افسردگی: افسردگی می‌تواند علائم مختلفی مانند غم، اضطراب، بی‌خوابی و بی‌اشتهایی داشته باشد. درمان های ترکیبی می‌توانند به طور موثرتری این علائم مختلف را درمان کنند.

 انواع درمان های ترکیبی در افسردگی چیست:

ترکیب داروها و روان درمانی:

این روش درمانی رایج‌ترین نوع درمان ترکیبی در افسردگی است. روان درمانی می‌تواند به فرد کمک کند تا افکار و احساسات خود را بهتر درک کند و با آنها به طور موثرتری مقابله کند.

ترکیب داروها و تحریک مغزی: تحریک مغزی شامل استفاده از روش‌هایی مانند تحریک مغزی الکتریکی (TMS) یا تحریک مغزی با میدان مغناطیسی (rTMS) برای تحریک مناطق خاصی از مغز است.